بیست و سومین سالگرد خروج آخرین سرباز شوروی سابق از افغانستان در ۲۶ دلو/بهمن ۱۳۶۷، از مهمترین مسائل مورد بحث روزنامه های چاپ امروز کابل است.

ارتش شوروی سابق در ۶ جدی/دی سال ۱۳۵۸ وارد افغانستان شد و پس از نه سال جنگ در این کشور، بر اساس توفقات ژنو در سال ۱۳۶۷ از افغانستان خارج شد.

روزنامه وحدت در سرمقاله خود با عنوان "تفاوتها و شباهتهای خروج دیروز و خروج امروز" نوشته که دانستن این شباهتها و تفاوتها به فهم منطق سیاسی و کاکردهای متفاوت نخبگان فکری و سیاسی افغانستان در دو برهه از تاریخ این کشور کمک می‌کند.

این روزنامه افزوده که حضور نظامی شوروی سابق "تهاجمی ظالمانه و خصمانه" بود برای "اشغال دایمی افغانستان"، اما حضور کنونی نیروهای خارجی در این کشور بر اساس مجوز شورای امنیت سازمان ملل صورت گرفته و هدف آن هم اشغال افغانستان نیست، بلکه نجات این کشور از شر تروریسم است.

نویسنده وحدت معتقد است که در دهه هشتاد میلادی جنگ علیه نیروهای شوروی سابق برای مردم مقدس و آزادیخواهانه بود، اما امروز "اکثر مردم افغانستان" نه تنها با حضور نیروهای خارجی موافق هستند، بلکه خروج آنها را مایه نگرانی خود می‌دانند.

روزنامه در مورد شباهت این دو خروج، وضعیت امنیتی افغانستان را بررسی کرده و نوشته که چشم انداز آینده امنیتی کشور به همان میزان "تیره" است که در دلو/بهمن سال ۱۳۶۷ بود. به نظر نویسنده وحدت، مسئول "ناکامی" امروز در این زمینه "حکومت" افغانستان است که نتوانسته از فرصتها استفاده کند.

ویسا ۲۶ دلو را یادگاری از "غیرت" مردم افغانستان دانسته و نوشته که در این تاریخ با شکست یک امپراتوری، "حماسه" مردم افغانستان کامل شد. این روزنامه افزوده نیروهای شوروی سابق با غرور و بر خلاف اصول جهانی وارد افغانستان شده بود اما در ۲۶ دلو با "سرافگندگی و شرمندگی" این کشور را ترک کرد.

به نظر این روزنامه شباهتهایی میان وضعیت افغانستان در وقت خروج نیروهای شوروی سابق و وضعیت کنونی این کشور وجود دارد. نویسنده افزوده که در آن وقت هم شماری از افراد و گروهها در پی تحکیم قدرت خود بودند و حالا هم کسانی هستند که در پی معامله با "نیروهای استکباری" بر سر زندگی مردم هستند.

سرمقاله نویس ویسا اما توضیح بیشتری در این مورد ارائه نکرده است.

روزنامه هشت صبح در سرمقاله خود با اشاره به تایید مرگ ملا عبیدالله، معاون ملا عمر رهبر گروه طالبان و وزیر دفاع پیشین این گروه، نوشته که "با همه ارادت و اخلاصی که طالبان نسبت به پاکستان داشته، حالا دیگر پاکستان نیز جای امنی برای برای طالبان نیست".

گروه طالبان روز دوشنبه، ۲۴ دلو تایید کرد که ملا عبیدالله در سال ۲۰۱۰ در زندانی در شهر کراچی پاکستان درگذشته است. یک سخنگوی طالبان گفته که هر چند به خانواده ملا عبیدالله گفته شده که او در اثر بیماری قلبی درگذشته، اما هنوز مشخص نیست که دلیل مرگ او همین بیماری بوده یا شکنجه در زندان.

هشت صبح افزوده که اعلام خبر مرگ معاون ملا عمر در زندانی در پاکستان نشان داد که این کشور علی‌رغم حمایتش از گروه طالبان، از این گروه "استفاده ابزاری" می‌کند و هیچ‌گونه تعهدی برای حمایت واقعی از رهبران آن ندارد.

نویسنده تاکید کرده که به زندان افکندن یا تحویل دادن رهبران طالبان به آمریکایی‌ها، از همان اول باید این آگاهی را در میان ستیزه‌جویان این گروه ایجاد می‌کرد که پاکستان دوست واقعی آنها نیست و نباید با "اتکا به پاکستان" در داخل افغانستان دست به جنگ بزنند.

هشت صبح اما در ادامه افزوده است: "طالبان، که با چشم‌های بسته از پاکستان اطاعت می‌کنند، بارها دیدند که پاکستان چقدر با این گروه بازی‌های کودکانه را انجام می‌دهد و هنوز این گروه نمی‌داند که نتیجه‌ی این بازی، همیشه به‌نفع پاکستان بوده است."

محمد اکرام اندیشمند در مقاله‌ای در ماندگار نوشته که حذف مسائل مربوط به جنگ در چهل سال اخیر از کتاب تاریخ در مدارس افغانستان، "چشم‌پوشی عامدانه از دخالت پاکستان" در امور افغانستان و هیچ‌انگاشتن مقاومت مردم در برابر این دخالت است.

نویسنده افزوده که پاکستان در دهه نود میلادی به صورت "مستقیم و گسترده" در جنگهای داخلی افغانستان نقش داشت و در کنار آن گروه القاعده هم نقش و سهمی داشت.

مقاله‌نویس ماندگار در ادامه حذف این بخش از تاریخ افغانستان از کتابهای مدارس را "اقدامی ناموجه و بازی ناشیانه با تاریخ" دانسته و آن را به شخص فاروق وردک، وزیر معارف (آموزش و پرورش) نسبت داده و پرسیده که آیا می‌توان وحدت ملی را با "بیان دروغ" در ذهنیت نسل جدید پایه گذاشت.

اندیشمند ضمن تاکید بر این که وحدت ملی کالای قابل خرید و وارداتی نیست، نوشته که وحدت ملی برخلاف تصور وزارت معارف، با بیان درست رویدادها محقق می‌‌شود و نه چشم‌پوشی از واقعیتهای تاریخی. نویسنده معتقد است که اقدام اخیر به اعتبار تاریخ رسمی کشور آسیب می‌رساند.

روزنامه آرمان ملی نهادهای دولتی و از جمله وزارت معارف، تحصیلات عالی و اطلاعات و فرهنگ را به شدت مورد انتقاد قرار داده که از چاپ کتابهای مربوط به این نهادها در چاپخانه دولتی آزادی خودداری می‌کنند و این کتابها را در خارج از کشور چاپ می‌کنند.

روزنامه افزوده که در گذشته همه کتابهای درسی نهادهای آموزشی در این چاپخانه چاپ می‌شد که هم کیفیت خود داشت و هم درآمد آن به حساب خود دولت واریز می‌شد، اما حالا سود شماری از مقامها و شخصیت‌های برجسته مطرح است که این کتابها در خارج از کشور چاپ می‌شود.

آرمان ملی تاکید کرده که دولت باید یک سازمان انتشاراتی بزرگ داشته باشد تا دیگر نیازی به چاپ کتابهای مدارس و نهادهای دولتی در خارج از کشور نباشد. به نظر روزنامه، وزارتخانه‌های معارف و تحصیلات عالی باید تا حال باید خود صاحب چاپخانه می‌بودند تا کتابهای خود را در آنها چاپ می‌کردند.

روزنامه محور در گزارش صفحه نخست خود تقدیر شهرداری کابل و رئیس جمهور افغانستان از یک راننده شهرداری کابل را بررسی کرده و نوشته که این راننده، که آدم خان نام دارد، قهرمان اصلی مردم افغانستان است.

اخیرا شهرداری کابل در مراسمی رسمی در روز بازنشستگی آدم خان او را به دلیل خدمت ۴۸ ساله‌اش در شهرداری کابل مورد تقدیر قرار داد و خودروی را که با آن در این مدت در بخش تنظیف شهرداری کار می‌کرد، او اهدا کرد.

محور با تاکید بر این که باید معیار تقدیر از کارمندان دولت باید شایستگی و کارکردهای آنها باشد، نوشته که این مهم نیست که هدیه‌ای که به آدم خان داده شد، چقدر ارزش دارد، بلکه مهم این است که فرهنگ احترام به "قهرمانان واقعی" مردم توسعه یابد.